رابطه بیماری بااسراف در خوردن (بخش دوم)

روایاتی است که بیان می کند زیاد خوردن برای بدن ضرر دارد. روایت می فرماید: «فساد و خراب شدن بدن از زیاد خوردن است».[1] فساد بدن به معنی بیماری و کاستی و نقص در اعضای و دستگاههای بدن است. در روایتی آمده است؛ «زیاد خوردن و خوابیدن نفس را فاسد می کند و برای انسان ضرر به همراه می آورد».[2] اگر مراد از نفس، شامل روح و بدن باشد بنابراین زیاد خوردن سبب فساد بدن است و اگر تنها روح مراد باشد، قسمت انتهایی روایت است که ضرر را به همراه دارد و باز هم شامل بدن می شود.
 

روایاتی هستند که پرخوری را سبب بیماری می داند. از جمله این روایت از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) که فرمودند: «مبادا شکم را پر کنید. زیرا این کار سبب فساد بدن می شود و سبب بیماری می گردد و سبب کسل شدن از عبادت است».[3] در این روایت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فساد بدن را بر عبادت مقدم دانسته اند و این بدین معنی است که دین برای سلامتی بدن اهمیت زیادی قائل است. روایت دیگری می فرماید: «کسی که زیاد می خورد بدنش بیمار می شود و قلبش سنگدل می گردد». [4]و در روایت دیگری آمده است؛ «کمتر کسی وجود دارد که زیاد غذا بخورد اما بیمار نشود».[5] این روایت از ملازمه بین زیاد خوردن و بیماری صحبت می کند. روایت دیگری می فرماید: «کسی که خوردن او زیاد باشد سلامتی او کمتر است».[6]
 
جامع این مطالب روایتی است از حضرت علی (علیه السلام) که می فرماید: «سلامتی و زیاد خوردن با هم جمع نمی شود».[7] روایت دیگری می فرماید: «با زیاد خوردن سلامتی وجود ندارد». [8]در این روایت ملازمه ای بین زیاد خوردن و بیماری وجود دارد.
 

  پنجمین دسته روایاتی هستند که زیاد خوردن را سبب بیماری می دانند و سرآمد آن روایات، روایت پیامبر (صلی الله علیه و آله) است که فرمود: «معده خانه بیماری است». روایت بعدی می فرماید: «تمامی بیماری ها از پرخوری است به جز تب، که میکروبی از بیرون وارد بدن می شود».[9] مفاد روایات قبلی این بود که تمامی بیماری ها از پرخوری است. روایت اخیر روایات قبلی را تقید نمی زند بلکه تب هم به دلیل پرخوری ایجاد می شود. زیرا میکروب از بیرون وارد بدن می شود همچنین بدن نیز باید در نقطه ضعف باشد.
 

 دسته ششم روایاتی است که کم خوردن را سبب سلامتی می داند. پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «هر کس که غذایش کم شود بدنش سالم می شود و قلبش صفا پیدا می کند».[10]در روایت دیگری آمده است؛ «اگر مردم در غذا خوردن زیاده روی و اسراف نکنند بدن آنان معتدل می ماند». [11]این حالت اعتدال، بهترین حالت سلامتی است. روایت دیگر می فرماید: «گرسنگی غذاست و غذای روح است و طعام قلب و موجب سلامتی بدن است».[12]
 
زیرا قلب زمانی می تواند به خودش برسد که معده خالی است یعنی اگر معده پر نباشد پمپاژ خون به جداره قلب خواهد بود و قلب خودش را تغذیه و تقویت می کند. روایت دیگری می فرماید: «کم خوردن، جلوی تعداد زیادی از بیماریهای بدن را می گیرد».[13] بنابراین مشخص می شود بیشتر بیماری ها از پرخوری است و زیاد خوردن عدم مانع است. زیرا کم خوری مانع از بیماری است.
 
به طور خلاصه تمامی این روایات بیان می کند که پرخوری و سلامتی باهم جمع نمی شوند. عکس روایت قبلی که بیان می کرد زیاد خوردن با سلامتی جمع نمی شود اما این روایت معنای بالاتری را بیان می کند. بنابراین یکی از راه های درمان، گرسنگی و کم خوردن است.
 

دلیل هفتم آن دسته از روایاتی است که بیان می کند مداومت بر سیری سبب بیماری است. حضرت على (علیه السلام) می فرماید: «إدمان سیری (یعنی فرد همیشه سیر باشد) سبب انواع بیماری ها است».[14] در حقیقت زیاد خوردن افزایش کلسترل و قند خون و تری گلیسرین و فشار خون و ... را به همراه دارد و سبب انواع بیماری ها و حتی سرطان است. در روایت دیگر می فرماید: «مبادا سیر شوید. کسی که همیشه سیر باشد، بیماری های او زیاد می شود و خواب هایش آشفته می گردد».[15] در روایت سوم می فرماید: «مبادا به طور مداوم سیر باشی. بیماری هایی در بدن تو وجود دارد و این سیری سبب تهییج و تحریک بیماری ها و سبب برانگیختن معلولیت ها است».[16] زیرا ریشه و ژن بیماری ها در بدن وجود دارد و سیری آنها را تحریک می کند.